E Harfi Öğretimi (Yaratıcı Drama)

Ders: Türkçe

Öğrenme Alanı: İlk Okuma Yazma

Kazanımlar:

1) "e" - "E" sesini hissetme ve söyleme

- Söylenen varlıkları isminde "e" sesinin olup olmadığını fark eder. 

- "e" sesini söyler.

- "e" sesiyle başlayan varlık isimleri söyler.

2) "e" - "E" sesini tanıma ve yazma

- Karışık olarak verilen semboller arasında "e" - "E" sesini gösterir.

- "e" - "E" sesini yazılış kuralına uygun olarak yazar.

3) "e" - "E" sesiyle hece ve kelime oluşturur. Oluşturduğu kelimeyi okur.

4) Bir etkinliğin veya yapılacak işin aşamalarını dinleyip uygular.

5) Duygu, düşünce ve izlenimlerini drama, oyun, tiyatro, kukla vs. yöntemlerle sunar.

Kullanılacak Araç-Gereçler: Müzik çalar, orta boy resim kağıtları ve boyalar, el işi ve krapon kağıtları, duygu görselleri, oyuncak bebek, yastık, örtü, "e" sesiyle başlayan varlıkların görselleri, stres topu, maske-bileklik veya taç yapımı için karton-boya-yapıştırıcı-makas, hikaye canlandırmaları için getirilen kıyafet ve diğer eşyalar

Süre: Sınıf düzeyi ve öğrenci sayısına göre değişiklik gösterir.

ÖĞRENME - ÖĞRETME SÜRECİ

ISINMA VE OYUN (Giriş Süreci)

1) Heykel

Öğrenciler sınıfın ortasında serbest şekilde yürürler. Öğretmen "e" sesi öğretimine dikkat çekmek için içinde "e" sesi olan  bu varlıklarla ilgili belirlediği kısa cümleleri öğrencilere söyler. Örneğin; "Elma yiyoruz." "Eldiven takıyoruz. Elimizi yıkayalım. Dedemizin elini öpelim." vs. Öğrencilerden söylenen ifadelere uygun bedenleriyle canlandırma yapmaları istenir. Canlandırma sonunda komutla beraber heykel gibi hareketsiz kalmaları söylenir. 

2) Duygularım

Sınıf tahtasına önceden hazırlanan duygu durumlarını anlatan görseller yapıştırılır. (mutlu, üzgün, korku, heyecan, şaşkınlık vs.) Öğrencilerden her bir duygu durumunu "e" sesiyle başlayan bir varlık bularak anlatmaları istenir. Örneğin; "Elma yerken mutlu olurum. Erik ağacını görünce korkarım. Eldivenimi kaybedince üzülürüm." gibi. Bu etkinlik sayesinde içinde "e" sesi olan varlıklara örnek verme ve duygularını ifade etme kazanımları sağlanmaya çalışılır.

3) Hedef Vurma

Yazı tahtasına "e" sesiyle başlayan varlıkları görsellerinin olduğu a4 kağıtları asılır. (elma, erik, elbise, eldiven ......) Öğrenciler sırayla belli bir mesafeden stres topuyla atış yapar. Top hangi görsele gelirse öğrenciden o görseldeki varlıkla ilgili bir cümle kurması istenir. Bu etkinlikle hem fiziksel bir çalışma yapılmış olur hem de dil becerisinin gelişmesine katkı sağlanır.

4) Şarkı Söyleme

Öğrencilere "e" sesiyle ilgili şarkı veya tekerleme öğretilir. Harf öğretiminde özellikle kullandığım "Sevimli Dostlar" kanalının hazırladığı şarkıları öğrencilerimiz severek öğreniyorlar. Ayrıca ders kitabının ilgili bölümü de yaptırılabilir. Öğrenciler şarkıyı dinlerken "e" sesi geçen varlıklara uygun bedenleriyle hareketler yapıp canlandırabilirler.

 

5) Ara Değerlendirme

- Öğrencilere isminde "e" olan varlıkları bulmaya yönelik çalışma kağıdı dağıtılır. Öğrenciler isminde "e" sesi bulunan varlığı işaretleyebilir ya da boyayabilir. 

Çalışmayı indirmek için TIKLAYINIZ!

Önemli!

Yeni müfredatta öğretilen sesin ismin başında mı ortasında mı sonunda mı etkinliklerine yer verilmemiştir. Sınıfın düzeyi göz önünde bulundurularak birer örnekle bu çalışmaya yer verilebilir. Bununla ilgili internette çalışma kağıtları da bulabilirsiniz.

DRAMA ETKİNLİĞİ VE DOĞAÇLAMA (Geliştirme Süreci)

1) Bebek Uyutma

Öğretmen, bir annenin bebeğini uyutması ile ilgili öğrencilere kısa bir hikaye okur. Öğrencilerden bu hikayeye göre bir bebeği uyutmaları istenir. Bu etkinlikte özellikle bebeği uyuturken "eeeeee" sesinin vurgulanması sağlanmalıdır. Sınıfa getirilen eşyalarla canlandırma yapılır.

2) Hikaye Tamamlama - Canlandırma

Öğrenciler sınıfın ortasına çember şeklinde dizilirler. Öğretmen bir hikaye başlatır ve öğrencilerden sırayla hikayeye katkı sağlamalarını ister. Öğrenciler katkı sağlarken içinde "e" sesi olan kelimeleri kullanmalıdır. Örneğin; Küçük bir evde yaşayan dede vardır. Bir gün elma ağacının yanına oturdu....... Öğrencilerden sırayla bir veya iki cümle ile hikayeyi sürdürmeleri istenir. Öğrencilerin zorlandığı yerde öğretmen ipuçlarıyla hikayenin akışına yardımcı olur. Bu etkinlik sayesinde öğrencilerin dil gelişimi sağlandığı gibi "e" sesini tanımaları pekişmiş olacaktır. Ders zamanına göre oluşturulan hikayenin öğrenci grupları tarafından canlandırmaları etkinliği de yapılabilir.

3) E Harfi Yolculuğu

Öğrenciler 3 - 4 kişilik gruplara ayrılırlar. Gruplara hayali bir yolculuğa çıkacakları söylenir. Bu yolculukta "e" harfiyle başlayan varlıkları veya yerleri ziyaret edecekleri söylenir. Örneğin; elma bahçesini ziyaret etme, ejderha ile karşılaşma, ekmek yapma vs. Gruplara hazırlık yapmaları için zaman verilir. Gruplar sırayla çalışmalarını canlandırırlar. 

4) "e" - "E" Sesini Yazma

- Öğretmen öğrencilere "e" - "E" sesinin kuralına uygun olarak nasıl yazılacağını bilgisayar veya akıllı tahtadan açarak gösterir. Çalışmada önce "e" daha sonra "E" sesinin yazılışı öğretilir. 

"a" - "A" sesi öğretiminde örnek olarak verdiğim süsleme etkinliği yaptırılabilir. 

- "e" - "E" sesi yazılış animasyonu üzerinden yapılan çalışmalardan sonra öğrenciler sesi parmaklarıyla havada yazarlar, birbirlerinin sırtına parmaklarıyla yazarlar, sıranın üzerinde parmakla yazma çalışması yaparlar, kum havuzunda yazma çalışması yapılır vs........

- Yazı tahtasında çalışmalara geçilir. Her öğrenciye yazı tahtasında harfin yazılışı yaptırılır. Yanlış yazan öğrencilere yardım edilerek harfin doğru yazılışı öğretilir.

- Çalışma kağıtları üzerinden yazma çalışma yapılır. Bunun için harfin noktalı şekilde yazılışına öncelik verilir. Öğrenciler birkaç sıra noktalı olarak yazılmış harfin üzerinden kuralına uygun olarak yazma çalışması yapar.

- Yeterli düzeyde çalışma yapıldıktan sonra deftere yazma çalışmasına geçilir. Öğretmen örnek olması için satır başına harfi yazar ve kalan satıra öğrencilerden harfi yazmasını ister. Öğrencilerin yazıları kontrol edilir, hatalı yazımlar düzeltilmeye çalışılır.

5) Resim Yapma

Öğrenciler bireysel veya oluşturulan gruplar halinde çalışabilir. Öğrencilere resim kağıdı, renkli el işi kağıtları, krapon kağıtları, boyalar ve yapıştırıcı dağıtılır. Öğrencilerden "e" harfiyle başlayan varlıkları düşünmeleri ve resimlerini çizmeleri istenir. (Sınıf düzeyi dikkate alınarak ileri düzey çalışma olması amacıyla çizilen varlıkların bir konuyu anlatmaları istenebilir.) Kağıdın uygun yerlerine yazımını öğrendikleri "e" -"E" harfini bol bol yazarak süslemeleri istenir.

6) Ses Birleştirme

- Üzerinde önceden öğretilen "a" "n" ve yeni öğretilen "e" sesinin olduğu a4 boyutunda kartlar hazırlanır. Öğrencilere önce "e" sesinin olduğu kart gösterilir ve okutulur. Bu kartın yanına "n" sesi getirilerek öğrencilerden bu iki sesi birleştirip okumaları istenir. Etkinlik birkaç defa tekrarlanır. Öğretmen oluşturulan "en" hecesini tahtaya yazar ve deftere birkaç satır yazma çalışması yapılır.

- Kartlarla yapılan ses birleştirme çalışması "ne" hecesi için de uygulanır. Ses birleştirme ve okuma çalışmalarından sonra öğretmen "ne" hecesini tahtaya yazar. Deftere birkaç satır yazma çalışması yapılır.

- "an" hecesi kartlarla oluşturulur ve okutulur. Daha sonra "yeni oluşturulan "ne" hecesi ile birleştirme çalışmasına geçilir. Bu çalışmada hece kartlarından faydalanılır. a4 kağıdının birine "an" hecesi, diğerine "ne" hecesi yazılır. Sırayla öğrencilere gösterilerek okutulur. Hecelerin birleştirilmesiyle "anne" kelimesine ulaşılır. "nane" "nene" "annen" "nenen" "anneanne" kelimeleri için de buna benzer çalışma yapılabilir.

- Anlamlı kelimelerin yazma çalışması deftere yapılırken görsellerden yararlanmak faydalı olacaktır. "anne" "nene" "nane" kelimeleri yazılırken önce görsel yapıştırılır ve kelimeler yeterli sayıda satırlara yazılır. Aşağıdaki defter uygulamasını inceleyebilirsiniz.

 Öğretilen sesin yazım çalışmasına başlamadan önce hazırladığınız bir görseli öğrencilerimiz ders defterine yapıştırıyor. Daha sonra sırayla küçük ve büyük harfin yazılışına geçiliyor. Örneğin;

Önemli!

Yazma çalışması sizleri ve öğrencilerimizi harf öğretimi sürecinde zorlayacaktır. Öncelikle sabırla devam etmelisiniz. Öğrencilerimizin hepsi kuralına uygun olarak harfleri yazmayabilir, kılavuz çizgilerini uygun olarak kullanmayabilir. Kuralına uygun yazım için sayfalarca harf yazdırmanın faydası yoktur. Öğrencinin eksik öğrenmesi var ise öncelikle bu eksik öğrenme giderilmeli ve bireysel çalışmalara yer verilmelidir. Kalabalık sınıflarda paylaştığım etkinlikleri uygulamak zordur ve bireysel çalışma çok zaman alır. Yazma çalışmaları kontrolü sırasında öğrencilerimizi iyi takip edersek sorun yaşayan öğrencilerimizi veli desteği belli bir düzeye getirebiliriz. (Öğrencinin nasıl bir hata yaptığını ve düzeltmek için uygulanması gereken yöntemi veliye anlatmak gerekir.) (Veli desteği de zayıf ise bu öğrencilerimizle uygun vakit ayırıp bireysel çalışma yapmak gerekir.) 

Ses birleştirmede sorun yaşayan öğrenciler olacaktır. Bu öğrencilerle bireysel ilgilenmek gerekir. Serbest etkinlik derslerinde sınıfa vereceğiniz bir etkinlik sırasında ses birleştirmede sorun yaşayan öğrencilerle bireysel çalışmalara yer verilir.

DEĞERLENDİRME VE PAYLAŞIM (Sonuç Bölümü)

1) Taç-Maske-Bileklik Yapımı

"e" sesi öğretimi değerlendirme bölümünde olduğu gibi serbest etkinlikler veya görsel sanatlar dersinde kazanımları ilişkilendirmek için yapılabilecek etkinliktir. Öğrenciler bu etkinlikleri çalışırken eksiği olan veya sınıf düzeyinden geride olanlarla bireysel çalışma fırsatınız olacaktır. Özellikle ses birleştirmede sorun yaşayan öğrencilerle çalışmalar yapılabilir.

2) Harf Bulmacaları

Öğrenciler çalışma kağıtları üzerinde çalışırlar. Labirent, yapboz, karışık semboller veya harfler içinden öğretilen harf bulma gibi etkinlikler uygulanır. Buna benzer çalışmalar internette bolca vardır.

3) Bilmece Öğretimi

Öğrencilere yanıtının isminde "e" sesi olan bilmeceler sorulur. 

4) Şarkı ve Hareketler

İsminde "e" sesi olan kelimeler içeren kısa şarkı veya tekerleme oluşturulur. Öğrenciler şarkıyı veya tekerlemeyi söylerken harfle ilgili hareketler yapar. Örneğin; "E" harfini havada parmakla yazma, yere ayakla yazma gibi. Bu etkinlikle harfi yazılışını pekiştirilmeye çalışılır.

5) Masal Okuma - Anlama

Öğrencilere isminde "e" sesi olan varlıkların olduğu bir masal anlatılır. Masal bittikten sonra öğrenciler, isminde "e" sesi olan varlıkları bulmaya çalışır. Ayrıca öğretmen masalla ilgili sorular sorarak dinlediğini anlama etkinliği de yapmış olur. Bunun için 5N 1K etkinliği kullanılabilir.

6) "E" Harfi Parkuru

Beden eğitimi ve oyun dersinde "E" harfi parkuru hazırlanır. Parkura zıplama, sürünme, yavaşlama, hızlanma gibi fiziksel görevlerin olacağı engeller konulur. Öğrenciler sırayla parkuru tamamlar. 

N Harfi Öğretimi (Yaratıcı Drama)

 

Ders: Türkçe

Öğrenme Alanı: İlk Okuma Yazma

Kazanımlar:

1) "n" - "N" sesini hissetme ve söyleme

- Söylenen varlıkları isminde "n" sesinin olup olmadığını fark eder. 

- "n" sesini söyler.

- "n" sesiyle başlayan varlık isimleri söyler.

2) "n" - "N" sesini tanıma ve yazma

- Karışık olarak verilen semboller arasında "n" - "N" sesini gösterir.

- "n" - "N" sesini yazılış kuralına uygun olarak yazar.

3) "n" - "N" sesiyle hece ve kelime oluşturur. Oluşturduğu kelimeyi okur.

4) Bir etkinliğin veya yapılacak işin aşamalarını dinleyip uygular.

5) Duygu, düşünce ve izlenimlerini drama, oyun, tiyatro, kukla vs. yöntemlerle sunar.

Kullanılacak Araç-Gereçler: Müzik çalar, "n" ve "a" sesi kartları, orta boy resim kağıtları ve boyalar, maske-bileklik veya taç yapımı için karton-boya-yapıştırıcı-makas, hikaye canlandırmaları için getirilen kıyafet ve diğer eşyalar

Süre: Sınıf düzeyi ve öğrenci sayısına göre değişiklik gösterir.

ÖĞRENME - ÖĞRETME SÜRECİ

ISINMA VE OYUN (Giriş Süreci)

1) Eşinden Uzak Dur

Öğrenciler sınıfın ortasına geçerler ve ikişerli eş olurlar. Müzik eşliğinde dans etmeleri istenir. Müzik durduğunda eşler sınıf içinde birbirlerinden en uzak yere gitmeye çalışır. Müzik tekrar başladığında dans ederek birleşirler. Oyun bir süre bu şekilde devam eder.

2) "n" - "N" Harfi İle Adım At

Öğrenciler sınıfın ortasında çember oluşturur. Öğretmen sözsüz bir müzik açar. Müzikteki ritme uygun olarak öğrencilerden adım atmaları istenir. Her adımda öğretmen gruba "n" sesiyle başlayan bir varlık söyler. (Varlığın ismi söylenirken "n" sesi bastırılarak söylenir.) Öğrenciler bu ismi tekrar ederek ritmik şekilde adım atmaya devam ederler. Etkinlik ile öğrencilerin hem müziğe uyumlu hareket etmeleri hem de "n" sesiyle başlayan kelimeleri fark etmeleri sağlanır.

3) "n" - "N" Sesi Yürüyüşü

Öğrencilere basit bir ritim tutturulur. (Alkış yapma vs.) Öğretmen "n" sesiyle başlayan kelimeler söylerken öğrenciler ritmik adımlarla sınıf içinde yürümeye başlar. Söylenen her yeni kelimede dururlar ve o kelimeyle ilgili bir hareket yaparlar. Örneğin; "nar" söylendiğinde nar toplama, "nane" söylendiğinde eğilip nane koklama gibi. 

4) Şarkı Söyleme

Öğrencilere "n" sesiyle ilgili şarkı veya tekerleme öğretilir. Harf öğretiminde özellikle kullandığım "Sevimli Dostlar" kanalının hazırladığı şarkıları öğrencilerimiz severek öğreniyorlar. Ayrıca ders kitabının ilgili bölümü de yaptırılabilir.

5) Ara Değerlendirme

- Öğrenciler gruplara ayrılır. ve her gruptan "n" harfi ile başlayan farklı varlıkları temsil edecek basit düzeyde fotoğraf kareleri hazırlamaları istenir. Grupların çalışmaları için uygun süre verilir. Her gruptan en az 3 tane "n" sesiyle başlayan varlığı heykel gibi durarak anlatmaları istenir. Gruptaki her öğrenci seçilen nesneyi bedeniyle canlandırır ve durduğu yerde kalır. Gruptaki öğrenciler varlıkları heykel gibi canlandırırken diğer öğrenciler hangi varlığı temsil ettiklerini tahmin edip bulmaya çalışır.

- Öğrencilere isminde "n" olan varlıkları bulmaya yönelik çalışma kağıdı dağıtılır. Öğrenciler isminde "n" sesi bulunan varlığı işaretleyebilir ya da boyayabilir. 

Çalışmayı indirmek için TIKLAYINIZ!

Önemli!

Yeni müfredatta öğretilen sesin ismin başında mı ortasında mı sonunda mı etkinliklerine yer verilmemiştir. Sınıfın düzeyi göz önünde bulundurularak birer örnekle bu çalışmaya yer verilebilir. Bununla ilgili internette çalışma kağıtları da bulabilirsiniz.

DRAMA ETKİNLİĞİ VE DOĞAÇLAMA (Geliştirme Süreci)

1) Hikaye Canlandırma

Öğretmen, öğrencilere bir hikaye anlatacağını açıklar. Burada karakterlerin isminin (Nino, Niloya vs.) "n" sesi ile başlamasına dikkat edilir. Anlatılacak hikayede geçen diğer karakterlerin de (cansız varlıklar, hayvanlar, bitkiler vs.)  isminde "n" sesi bulunmasına özen gösterilir. Öğrenciler hikayenin içeriğine göre gruplara ayrılır. Hikayeyi canlandırmaları için süre verilir. Canlandırma sırasında hikayede geçen varlıkları vücutlarıyla taklit etmeleri istenir.

2) Hikaye Oluşturma

Öğrenciler sınıfın ortasında çember şeklinde otururlar. Öğretmen isminde "n" sesi olan kelimeler söyler. Her öğrenci sırayla bir kelime seçer ve bu kelimeyi cümle içinde kullanır. Sıra diğer öğrenciye geçtiğinde o öğrenci de seçtiği kelimeyi cümle içinde bir önceki cümleyle ilişkili olarak cümle içinde kullanmaya çalışır. Öğrenciler bu etkinlik sayesinde isminde "n" sesi olan kelimelerden oluşan bir hikaye oluşturmaya çalışır. Ayrıca bu etkinlik ile öğrencilerin kelimeleri anlamlı bir bağlamda kullanmaları öğretilmeye çalışılır.

3) Resim Yapma

Öğrenciler 3-4 kişilik gruplara ayrılır. Her gruba orta boy resim kağıdı ve boya kalemleri verilir. Öğrencilerden isminde "n "sesi olan varlıkların olduğu bir resim yapmaları istenir. Öğretmenin rehberliğinde yapılan resmin bir olayı anlatması istenir. Yaptıkları çalışmalar sınıf panosunda sergilenir. Grupların yaptıkları resimler incelenir. Her resimden isminde "n" sesi olan varlıkların ismi vurgulu bir şekilde söylenir. 

4) "n" - "N" Sesini Yazma

- Öğretmen öğrencilere "n" - "N" sesinin kuralına uygun olarak nasıl yazılacağını bilgisayar veya akıllı tahtadan açarak gösterir. Çalışmada önce "n" daha sonra "N" sesinin yazılışı öğretilir. 

"a" - "A" sesi öğretiminde örnek olarak verdiğim süsleme etkinliği yaptırılabilir. 

- "n" - "N" sesi yazılış animasyonu üzerinden yapılan çalışmalardan sonra öğrenciler sesi parmaklarıyla havada yazarlar, birbirlerinin sırtına parmaklarıyla yazarlar, sıranın üzerinde parmakla yazma çalışması yaparlar, kum havuzunda yazma çalışması yapılır vs........

- Yazı tahtasında çalışmalara geçilir. Her öğrenciye yazı tahtasında harfin yazılışı yaptırılır. Yanlış yazan öğrencilere yardım edilerek harfin doğru yazılışı öğretilir.

- Çalışma kağıtları üzerinden yazma çalışma yapılır. Bunun için harfin noktalı şekilde yazılışına öncelik verilir. Öğrenciler birkaç sıra noktalı olarak yazılmış harfin üzerinden kuralına uygun olarak yazma çalışması yapar.

- Yeterli düzeyde çalışma yapıldıktan sonra deftere yazma çalışmasına geçilir. Öğretmen örnek olması için satır başına harfi yazar ve kalan satıra öğrencilerden harfi yazmasını ister. Öğrencilerin yazıları kontrol edilir, hatalı yazımlar düzeltilmeye çalışılır.

5) Ses Birleştirme

- Üzerinde önceden öğretilen "a" sesi ve yeni öğretilen "n" sesinin olduğu a4 boyutunda kartlar hazırlanır. Öğrencilere önce "a" sesinin olduğu kart gösterilir ve okutulur. Bu kartın yanına yeni öğretilen "n" sesi getirilerek öğrencilerden bu iki sesi birleştirip okumaları istenir. Etkinlik birkaç defa tekrarlanır. 

- Öğretmen oluşturulan "an" hecesini tahtaya yazar ve deftere yazma çalışmasına geçilir. 

Öğrencilere deftere yazma çalışmaları yaptırırken görsel yapıştırmalardan faydalanmanızı tavsiye ederim. Öğretilen sesin yazım çalışmasına başlamadan önce hazırladığınız bir görseli öğrencilerimiz ders defterine yapıştırıyor. Daha sonra sırayla küçük ve büyük harfin yazılışına geçiliyor. Örneğin;

Ses öğretimi ilerlerken anlamlı hece ve kelimelerin yazılışları için de aynı şekilde görsellerden faydalanabilirsiniz. Örneğin; önceki sistemde "e" ve "l" sesi öğretildiğinde oluşturulan "el", "ele" kelimelerinin görsellerini deftere yapıştırıp sonra yazma çalışmalarına geçilmiştir.

- "an" ve "na" heceleriyle yeterli çalışma yapıldıktan sonra "ana" kelimesinin yazılışı görselle desteklenip deftere yapıştırılır ve yazma çalışması yapılır.

Önemli!

Yazma çalışması sizleri ve öğrencilerimizi harf öğretimi sürecinde zorlayacaktır. Öncelikle sabırla devam etmelisiniz. Öğrencilerimizin hepsi kuralına uygun olarak harfleri yazmayabilir, kılavuz çizgilerini uygun olarak kullanmayabilir. Kuralına uygun yazım için sayfalarca harf yazdırmanın faydası yoktur. Öğrencinin eksik öğrenmesi var ise öncelikle bu eksik öğrenme giderilmeli ve bireysel çalışmalara yer verilmelidir. Kalabalık sınıflarda paylaştığım etkinlikleri uygulamak zordur ve bireysel çalışma çok zaman alır. Yazma çalışmaları kontrolü sırasında öğrencilerimizi iyi takip edersek sorun yaşayan öğrencilerimizi veli desteği belli bir düzeye getirebiliriz. (Öğrencinin nasıl bir hata yaptığını ve düzeltmek için uygulanması gereken yöntemi veliye anlatmak gerekir.) (Veli desteği de zayıf ise bu öğrencilerimizle uygun vakit ayırıp bireysel çalışma yapmak gerekir.) 

Harf öğretimi için acele etmek son derece yanlıştır. Emin adımlarla ilerleyiniz. Özellikle sosyal medyanın etkisinde kalıp "Ben yetiştiremiyorum, öğretemiyorum, benim öğrencilerim böyle güzel yazamıyor vs." şeklinde olumsuz düşüncelere kapılmak sadece sizleri üzecektir. Sınıfınızın düzeyini en iyi siz bilirsiniz ve ona göre ilerleyiniz. 

DEĞERLENDİRME VE PAYLAŞIM (Sonuç Bölümü)

1) Taç-Maske-Bileklik Yapımı

"a" sesi öğretimi değerlendirme bölümünde olduğu gibi serbest etkinlikler veya görsel sanatlar dersinde kazanımları ilişkilendirmek için yapılabilecek etkinliktir. Öğrenciler bu etkinlikleri çalışırken eksiği olan veya sınıf düzeyinden geride olanlarla bireysel çalışma fırsatınız olacaktır.

2) Harf Bulmacaları

Öğrenciler çalışma kağıtları üzerinde çalışırlar. Labirent, yapboz, karışık semboller veya harfler içinden öğretilen harf bulma gibi etkinlikler uygulanır. Buna benzer çalışmalar internette bolca vardır.

3) Bilmece Öğretimi

Öğrencilere yanıtının isminde "n" sesi olan bilmeceler sorulur. 

4) Şarkı ve Hareketler

İsminde "n" sesi olan kelimeler içeren kısa şarkı veya tekerleme oluşturulur. Öğrenciler şarkıyı veya tekerlemeyi söylerken harfle ilgili hareketler yapar. Örneğin; "N" harfini havada parmakla yazma, yere ayakla yazma gibi. Bu etkinlikle harfi yazılışını pekiştirilmeye çalışılır.

5) Masal Okuma - Anlama

Öğrencilere isminde "n" sesi olan varlıkların olduğu bir masal anlatılır. Masal bittikten sonra öğrenciler, isminde "n" sesi olan varlıkları bulmaya çalışır. Ayrıca öğretmen masalla ilgili sorular sorarak dinlediğini anlama etkinliği de yapmış olur. Bunun için 5N 1K etkinliği kullanılabilir.

Tanışma Etkinlikleri (Yaratıcı Drama)

 

İSİM VE HAREKET

1) Öğrenciler sınıfın ortasında ayakta çember oluşturur.

2) Herkes sırayla önce kendi adını söyler, sonra ismiyle ilişkilendirebileceği bir hareket yapar. (Örneğin; "Benim adım Ahmet" der ve sağ elini havaya kaldırır."

3) Diğer öğrenciler de arkadaşını ismiyle birlikte hareketini tekrar ederek selamlar.

İSİM TOPU

1) Öğrenciler sınıfın ortasında çember oluşturur.

2) Bir öğrenci topu alır ve başka bir arkadaşına atar. Topu attığı arkadaşının ismini söyler.

3) Herkes topu bir defa atıp aldığında etkinlik hızlandırılarak devam ettirilebilir.

BUZ KIRICI SORU SORMA

1) Öğrenciler çember şeklinde otururlar.

2) Öğretmen gruba "buz kırıcı" bir soru sorar. Sorunun amacı öğrencilerin kendisini tanıtması ve paylaşımda bulunmasına yönelik olmalıdır. Örneğin; "Bu grupta tanımadığın birine bir soru soracak olsan ne olurdu?" veya "Dün seni mutlu eden bir şey söyleyebilir misin?" vb.............

3) Öğrencilerin soruları yanıtlayıp kendilerini gruba tanıtmaları ve kendi aralarında iletişim kurmaları sağlanır.

ADIM ADIM TANIŞMA

1) Öğrenciler sınıfta serbest bir şekilde dolaşırlar.

2) Karşılaştıkları arkadaşlarıyla önce tokalaşırlar daha sonra kendini tanıtan bir cümleyi arkadaşıyla sırayla paylaşır.

3) Bütün öğrenciler en az bir arkadaşıyla tokalaşıp kendini tanıttıktan sonra ikinci aşamaya geçilir.

4) İkinci aşamada karşılaştıkları arkadaşına önceden tanıştığı arkadaşını sırayla tanıtmaları istenir.

ORTAK NOKTALAR

1) Öğrenciler ikili gruplar oluşturur.

2) Gruplar 3 - 5 dakika süre verilir. Ortak özellikleri hakkında konuşurlar.

3) Süre tamamlandıktan sonra gruplar ortak özelliklerini diğer arkadaşlarıyla paylaşır.

İSİM ZİNCİRİ

1) Öğrenciler sınıfın ortasında çember oluşturur.

2) Bir öğrenci kendi ismini ve kendini tanıtan kısa bir cümle söyler. Örneğin; "Benim adım Mete, koşmayı severim."

3) İkinci öğrenci önce birinci öğrencinin söylediklerini tekrar eder ardından kendi ismini ve cümlesini söyler.

4) Sınıf mevcuduna göre etkinlik öğrencilerin düzeyine göre gruplara ayrılıp da uygulanabilir.

BİR YALAN BİR DOĞRU

1) Öğrenciler çember şeklinde oturur.

2) Herkes kendisi ile ilgili iki cümle söyler; cümlenin biri doğru biri yalan olacaktır.

3) Diğer öğrenciler hangi cümlenin doğru hangi cümlenin yalan olduğunu tahmin etmeye çalışır.

HAYALİ KARTVİZİTLER

1) Öğrencilere birer kalem ve kağıt verilir.

2) Herkes hayalindeki mesleği temsil eden bir görsel çizer.

3) Bütün öğrenciler çalışmasını tamamladıktan sonra sırayla görselini arkadaşlarıyla paylaşır.

İSİM HEYKELİ

1) Öğrenciler çember şeklinde otururlar.

2) İlk öğrenci çemberin ortasına gelir, adını söyler ve bir heykel pozu verir.

3) İkinci öğrenci çıkar, önce birinci öğrencinin ismini söyler ve heykel pozunu yapar. Daha sonra kendi ismini söyler ve heykel pozunu gösterir. Çalışma tüm öğrencilerin katılımıyla devam ettirilir.

4) Sınıf mevcuduna göre etkinlik öğrencilerin düzeyine göre gruplara ayrılıp da uygulanabilir.

SESLİ TANIŞMA

1) Öğrenciler çember şeklinde oturur.

2) İlk öğrenci adını söyler, daha sonra bir sesle ismini ilişkilendirir. Örneğin; "Benim adım Onur, bam bamm!" 

3) Sırayla öğrenciler etkinliği devam ettirir. Etkinlik sonunda tüm isimler ve sesler sırayla hep birlikte söylenir.

HAYVAN TAKLİDİ

1) Öğrenciler çember şeklinde oturur.

2) Birinci öğrenci çemberin ortasına gelir, ismini söyler ve en sevdiği hayvanın taklidini yapar.

3) İkinci öğrenci çemberin ortasına gelir, önce birinci arkadaşının ismini söyler, taklidini yapar ve onu selamlar. Daha sonra kendi ismini söyler ve sevdiği hayvanın taklidini gösterir.

4) Tüm öğrenciler etkinliği tamamladıktan sonra öğretmen rastgele bir öğrencinin ismini söyler. Öğrencilerden bu öğrencinin hayvanının taklidini yapmalarını ister.

DUYGUSAL HEYKELLER

1) Öğrenciler çember şeklinde otururlar.

2) Sırayla öğrenciler ismini söyler, bir duyguyu belirten poz verirler. Örneğin; "Ben Ela, mutluyum" diyerek gülümseyebilir.

3) Diğer öğrencilerde sırayla etkinliğe katılırlar.

4) İsteyen öğrenci belirttiği duygu hakkında kısa bir konuşma yapabilir. "Beni bu olaylar mutlu eder, ben şu konulara kızarım vb......."

BANA SORU SOR

1) Öğrenciler çember oturur.

2) Bir öğrenci çemberin ortasına geçer ve rastgele seçtiği bir arkadaşına kendisini tanıtmaya yönelik "Bana bir soru sor" der.

3) Sorulan soruyu yanıtlar ve soru soran ortaya geçer.

4) Etkinlik tüm öğrencilerin katılımıyla sonlandırılır. 

İSİM LABİRENTİ

1) Okul bahçesine labirent çizgileri oluşturulur. Labirente iki giriş verilir.

2) Sınıf iki gruba ayrılır. Gruplardaki öğrenciler labirenti farklı girişlerini kullanırlar.

3) Labirentte ilerleyen öğrenciler karşılaştıkları arkadaşlarıyla tokalaşır ve kendisini tanıtır.

KENDİMİ TEMSİL EDİYORUM

1) Öğretmen önceden öğretmen masasına çeşitli küçük varlıklar koyar. (taşlar, yapraklar, kalemler, çeşitli oyuncaklar gibi)

2) Öğrenciler öğretmen masasının etrafında çember olup ayakta bekler.

3) Öğretmen öğrencilere "Eğer masadaki bir varlık olsaydınız neden onu olurdunuz?" şeklinde soru sorar.

4) Öğrenciler sırayla düşüncelerini ifade eder.

PORTRE ÇİZİMİ

1) Öğrenciler ikili grup olurlar.

2) Öğretmen öğrencilere kalem ve kağıt verir.

3) İkili gruplar birbirilerine bakarak basit bir portre çizmeye çalışır. Çizerken de birbirlerini tanımaları için sohbet ederler.

4) Çizimler tamamlandıktan sonra öğrenciler portresini ve eşiyle ilgili öğrendiklerini arkadaşlarına paylaşır.

İSİMSİZ RESİM

1) Öğrencilere kağıt ve boya kalemleri verilir.

2) Öğrencilerden kendilerini anlatan bir resim yapmaları istenir. 

3) Tüm resimler panoda karışık olarak sergilenir.

4) Öğrencilerden hangi resmin kime ait olduğunu tahmin etmeleri ve resim hakkında düşüncelerini ifade etmeleri istenir.

İÇ İÇE ÇEMBERDE TANIŞMA

1) Öğrenciler sınıfın ortasında iç içe iki çember oluşturur. Birbirlerine dönerler.

2) Öğretmenin komutuyla zıt yönde yürürler. Öğretmen "Dur" komutuyla öğrenciler durur ve karşı karşıya gelen öğrenciler birbirleriyle tokalaşıp tanışırlar.

3) Bütün öğrencilerin birbirleriyle tanışmaları sağlandıktan sonra oyun bitirilir.

ÜÇ PARMAK

1) Öğrenciler sınıfın ortasında serbest bir şekilde ayakta beklerler ve üç parmağını kaldırırlar. (İşaret parmağı, orta parmak, yüzük parmağı)

2) İşaret parmağı "İsim", orta parmak "Oyun" ve yüzük parmağı "Hayvan" şeklinde temsil edilecektir. Temsil edilecek konular değiştirilebilir.

3) Öğrenciler sınıfta dolaşır, karşılaştığı arkadaşıyla parmaklarını dokundurarak temsil konularını öğrenmeye çalışırlar.

ÖRÜMCEK AĞI

1) Öğrenciler sınıfın ortasında çember olurlar.

2) Öğretmen seçtiği bir öğrenciye belli bir uzunlukta bir yumak ip verir.

3) Öğrenci ipin ucunu tutar ve ip yumağını ismini söylediği arkadaşına atar.

4) Yumağı tutan tutan öğrenci ipi tutar ve o da seçtiği bir öğrenciye yumağı atar. Bu şekilde çemberde bir örümcek ağı oluşur.

5) En sona kalan öğrenci yumağı öğretmenin tahta kaleme sarmaya başlar. Sarma işlemini yaparken kendisiyle ilgili özellikleri arkadaşlarına anlatır. İpi sarma işlemi arkadaşına gelince kalemi ona verir ve etkinlik bütün öğrencilerin bu şekilde kendisini tanıtmasıyla sonlandırılır.

6) Kalabalık öğrenci grubunda uygulamak zordur bu yüzden sınıf belli sayıda gruplara ayrılarak yaptırılabilir.

A Harfi Öğretimi (Yaratıcı Drama)

Ders: Türkçe

Öğrenme Alanı: İlk Okuma Yazma

Kazanımlar:

1) "a" - "A" sesini hissetme ve söyleme

- Söylenen varlıkları isminde "a" sesinin olup olmadığını fark eder. 

- "a" sesinin varlığın isminde başta mı, ortada mı, sonda mı olduğunu kavrar.

- "a" sesini söyler.

2) "a" - "A" sesini tanıma ve yazma

- Karışık olarak verilen semboller arasında "a" - "A" sesini gösterir.

- "a" - "A" sesini yazılış kuralına uygun olarak yazar.

3) Bir etkinliğin veya yapılacak işin aşamalarını dinleyip uygular.

4) Duygu, düşünce ve izlenimlerini drama, oyun, tiyatro, kukla vs. yöntemlerle sunar.

Kullanılacak Araç-Gereçler: Müzik çalar, isminde "a" sesi olan - olmayan varlıkların (hayvan, meyve, eşya vb.) kartları, büyük bir kumaş veya uzun bir kurdele, maske yapımı için karton-boya-yapıştırıcı-makas, antrenman çanakları

Süre: Sınıf düzeyi ve öğrenci sayısına göre değişiklik gösterir.

ÖĞRENME - ÖĞRETME SÜRECİ

ISINMA VE OYUN (Giriş Süreci)

1) Neşeli Heykeller

   Öğrenciler sınıfın ortasına serbest olacak şekilde ayakta beklerler. Öğretmen öğrencilere şu yönergeyi söyler:

   -Çocuklar! Sizlere şimdi kısa bir hikaye anlatacağım.

"Çok eski zamanlarda ülkenin birinde çok zengin bir adam yaşarmış. Bu adam zenginliği sayesinde ülkede yaşayan fakir insanlara sürekli yardım edermiş. Bu sebeple ülkedeki herkes bu adamı çok severmiş. Adamın çok güzel ve çok büyük bir evi varmış. Evin bahçesinde türlü türlü ağaçlar, çiçekler, kuşlar, kelebekler yaşarmış.  Bahçenin tam ortasında güzel bir havuz ve havuzun etrafından heykeller varmış. Ama bu heykeller sizin bildiğiniz heykellerden değişmiş. Bu heykeller ne zaman bir müzik duysa hemen dans etmeye başlıyormuş. Müzik durduğu zaman da eski şekillerini unutup yeni şekillere giriyorlarmış."

   -Çocuklar! Sizler bu zengin adamın bahçesindeki heykellersiniz.

   -Müzik başladığında dans edeceksiniz, müzik durduğunda farklı şekillerde heykeller olacak, donuk kalacaksınız.

2) Meyve Sepeti

   Öğrenciler sınıfın ortasında çember olurlar. Öğretmen önceden hazırladığı isminde "a" sesi olan-olmayan  meyve kartlarından birer tane öğrencilerinin seçmesini ister. (Sınıf sayısına göre kartların sayısı farklılık gösterebilir. Örneğin, 21 kişilik sınıfta 5 farklı meyve kartından 4'er tane hazırlanır, 1 öğrenci ebe olur.) Öğrenciler seçtiği kartı arkadaşlarına göstermez, karttaki meyvenin ne olduğunu söylemez. 

Çemberin ortasındaki ebe belirlenmiş meyvelerden birini yüksek sesle söyler. İsmi söylenen meyve kartı hangi öğrencilerde ise onlar yer değiştirmeye çalışır. Ebe ise bu sırada yeri boşalan bir arkadaşının yerini kapmaya çalışır. Boş yere geçemeyen öğrenci ebe olur kartını, yerini kaptırdığı arkadaşa verir. Ebe "Meyve Sepeti" derse bütün öğrenciler yer değiştirir. Oyun bir süre bu şekilde devam ettirilir.

*Öğretmen oyun bitiminde çemberin ortasına gelir ve karttaki meyvelerin isimleri hakkında sorular sorar. Örneğin;

"Armut" kartları kimdeyse havaya kaldırsın, hep beraber meyvenin ismini söyleyelim. 

"Armut" derken ismin başını yüksek sesle ve biraz uzatarak söyleyelim. "Aaaarmut" 

Hangi sesle başladığını bulmaya çalışalım ve beraber söyleyelim. "Aaaaaaa"

"Elma" kartları kimdeyse havaya kaldırsın, hep beraber meyvenin ismini söyleyelim.

"Elma" derken ismin sonunu yüksek sesle ve biraz uzatarak söyleyelim. "Elmaaaa"

Hangi sesle bittiğini bulmaya çalışalım ve beraber söyleyelim. "Aaaaa"

.

.

.

3) Şarkı Söyleme

Öğrencilere "a" sesini anlatan şarkı ya da tekerleme öğretilir. Harf öğretimde uzun süre kullandığım ve öğrencilerin severek dinleyip öğrendiği "Sevimli Dostlar Ses Öğretimi" şarkılarını tavsiye ederim. 

4) Ara Değerlendirme

Öğretmen önceden hazırladığı a4 boyutundaki görselleri sınıfın farklı noktalarına asar. Sınıfın ortasında serbest duran öğrencilere isminde "a" sesi olan varlığı gösteren kartın yanına gitmelerini söyler. İsminde "a" sesi olan görsellere doğru bulan öğrencilere bir sonraki çalışma için sorular sorar. Örneğin;

-Bu varlığın isminde "a" sesi başında mı, ortasında mı sonunda mı?

-İsminde "a" sesi olmayan görsellere giden öğrencilere görseldeki varlığın ismi söyletilir, "a" sesinin olup olmadığı hissettirilmeye çalışılır. "a" sesi olan varlıklarla karşılaştırma yapılır.

Kartları indirmek için TIKLAYINIZ!

-Öğrencilere isminde "a" sesi olan varlıkları bulmaya yönelik çalışma kağıdı dağıtılır. Öğrenciler isminde "a" sesi olan varlıkları işaretleyebilir veya boyayabilirler.

Çalışmayı indirmek için TIKLAYINIZ!

-Çalışma sonunda görseller incelenir, bir sonraki çalışma için "a" sesinin görselin başında mı, ortasında mı, sonunda mı olduğu veya isminde "a" sesinden kaç tane olduğu sorulabilir.

DRAMA ETKİNLİĞİ VE DOĞAÇLAMA (Geliştirme Süreci)

1) "A" Sesi Ormanı

Öğretmen sınıfın ortasına büyük bir kumaş serer veya kurdele ile sınırlarını belirtecek bir alan belirler. Bu alan "A Sesi Ormanı" olarak isimlendirilir. Öğretmen, öğrencilerden ormana girerken isminde "a" sesi olan bir varlık söyleyip o varlığı canlandırarak girmelerini ister. Örneğin; bir öğrenci "aslan" olur ve "aslan" canlandırması yaparak ormana girer. Bir öğrenci "ağaç" olur ve ormana girip "ağaç" taklidi yapar............ Öğretmen, her öğrencinin canlandırmasını izleyerek diğer öğrencilere ne olduklarını sorar. İsimlerinde bulunan "a" sesini hissetmeleri sağlanır. "a" sesinin ismin neresinde olduğu sorulur. Öğrencilere sesin varlığın isminde neresinde bulunduğu ile ilgili çalışma kağıdı verilir. Çalışma kağıdı üzerinde etkinlik yapılır.

Çalışma kağıdını indirmek için TIKLAYINIZ!

2) Maske Yapımı - Doğaçlama

Öğretmen sınıfı 4'er kişilik gruba ayırır. Gruplara maske yapacaklarını söyler ve gerekli malzemeleri dağıtır. Her öğrenciden isminde "a" sesi olan bir hayvan maskesi yapacaklarını söyler. Maskenin boyutunun uygun olması için öğretmen çalışacakları kartonun büyüklüğünü belirleyip öğrencilere yardımcı olur. Öğrenciler maskelerini çalışıp tamamlar. Her grup çalıştıkları hayvan maskelerine uygun kısa bir hikaye oluşturmaya çalışır. Sırayla grupların maskelerini takıp oluşturdukları hikayeyi arkadaşlarına canlandırmaları istenir. Öğretmen hikaye oluşturma aşamasında gruptaki öğrencilere yardımcı olabilir.

3) Harf Yolu Macerası

Etkinlik için okul bahçesine çıkılır. Öğretmen önceden kurdele ile okulun bahçesine büyük bir "a" ve "A" sesi oluşturur. Sesin belli yerlerine çanaklardan koyar. Öğretmen, öğrencilere kurdele ile oluşturulan sesin "a" - "A" olduğunu ve yazılışını öğreneceklerini söyler. Öğrencilere tren oluşturacaklarını ve öğrenecekleri ses üzerinde hareket edeceklerini söyler. Kendisi trenin lokomotifi öğrencilerinde vagon olduğunu anlatır. Yolun üzerindeki çanaklarında trenin duracağı istasyon olduğu anlatılır. Tren, yol boyunca ilerlerken istasyonlara gelindiğinde öğrenciler isminde "a" sesi bulunan varlıklar söyler. "a" sesinin ismin neresinde olduğu sorulur.

4) "a" - "A" Sesini Yazma

-Sınıftaki öğrenciler 4'er kişilik gruplara ayrılır. Öğretmen her gruba "a" - "A" sesinin yazılı olduğu büyük bir karton verir. (Paylaştığım çalışma a3 boyutunda çıkarılır ya da poster olarak çıktı alınıp kartona yapıştırılabilir.) Gruptaki öğrencilerden sesin bulunduğu kartonu süslemeleri istenir. Bunun için isminde "a" sesi olan varlıkların görselleri çizdirilir, boyamalar ve kes-yapıştır etkinlikleri yapılabilir. Yapılacak çalışmalar için uygun araç-gereçler önceden hazırlanır. Çalışmasını tamamlayan grupların kartonları panolarda sergilenir.

Çalışmayı indirmek için TIKLAYINIZ!

-"a" - ""A" sesinin yazılış animasyonu üzerinden çalışmalara geçilir. Harfin yazılış şekline dikkat ederek öğrencilerden işaret parmaklarıyla havada yazma, sıranın üzerinde yazma, varsa kum havuzunda yazma, bahçede toprağa yazma, tebeşirler yazma, sayma fasulyeleri ile yazma, oyun hamuru ile yazma............... şeklinde çalışmalar yapılır. 

- Yazı tahtasına yazma çalışmalarına geçilir, her öğrenciye yazı tahtasında çalışma yaptırılır. Harfin yazılış şeklini yanlış yapan öğrencilere yardımcı olunur ve doğrusu gösterilir.

- Harfin yazılışı için noktalı kağıt kullanılır. Öğrencilerden noktalı olarak yazılmış harfin üzerinden geçmeleri istenir. 

-Yeterli düzeyde çalışma yapıldıktan sonra deftere yazı çalışmalarına geçilir. Öğretmen örnek olması için satır başına harfi yazar ve birkaç satır öğrencilerden yazmalarını ister. Öğrencileri tek tek dolaşarak hatalı yazılışları düzeltmeye çalışır. 

DEĞERLENDİRME ve PAYLAŞIM (Sonuç Süreci)

1) Taç Yapımı

Öğrencilere a4 kağıda basılmış taç şablonu dağıtılır. Şablondaki boş kısımlara isminde "a" sesi olan varlıklar çizmeleri ve boyamaları istenir. Ayrıca boş kalan kısımlara "a" - "A" seslerini yazarak yapacağı tacını süslemesi istenir. Çalışmasını tamamlayan öğrencilere yardım edilerek tacı, başlarına takmaları sağlanır. 

Çalışmayı indirmek için TIKLAYINIZ!

2) Bedenleriyle Harf Oluşturma

Öğrenciler okul bahçesine çıkarılır. Yazılışını öğrendikleri "a" - "A" sesini vücutlarıyla oluşturmaları istenir. Daha sonra tüm sınıfın katılımıyla çalışma tekrarlanır. Sınıfça yapılan sesin görselinin fotoğrafı çekilir ve sınıf panosunda sergilenir.

3) Harfle Veda

Öğrenciler sınıf ortasında çember oluşturur. Sırayla her biri isminde "a" sesi olan bir varlık söyler. Daha sonra parmağıyla havada "a" - "A" sesini yazar. Bütün öğrenciler çalışmaya katıldıktan sonra kendilerini alkışlarla.

4) Harf Yarışması

Öğrenciler iki gruba ayrılır. Gruplar çizgi halinde dizilir. Öğretmen "başında, ortasında veya sonunda" komutlarından birini söyler. Grubun başındaki öğrenci komuta göre varlık ismi söyler ve tahtaya geçip önce "a" sonra "A" sesini yazar. Varlık ismini ve sesin yazılışını doğru yapan öğrenci grubuna puan kazandırır.

5) Harf Bulmacaları

Öğrenciler çalışma kağıtları üzerinde çalışırlar. Bunun için yapboz, karışık harfler içinden istenilen harfi bulma, labirent gibi etkinlikler hazırlanır. (İnternette bolca buna benzer çalışma kağıtları vardır.)

Notlar

1.sınıf okutacak değerli meslektaşlarım;

Bu sene değiştirilen programla birlikte harflerin öğretim sırası da değiştirilmiştir. Harf öğretiminin belli basamakları vardır ve bu basamaklar çerçevesinde öğretim yapılır. Hazırlamaya çalıştığım drama planı ile öğrenciler oyun etkinlikleri içerisinde hem eğlenecek hem de harfi öğrenmeye çalışacaklardır. Hazırlamaya çalıştığım "a" sesini drama ile öğretme 16 - 20 kişilik sınıflarda uygulanabilir. Sınıf mevcuduna göre içeriği düzenleyebilirsiniz. Ayrıca harf öğretimi kaynakları da sizlere yardımcı olacaktır. Öğretmenlerimizin hazırladığı birçok kaynak çalışma kağıtlarına internetten ulaşabilirsiniz. Öğrencilerimizi ve bizleri en çok zorlayan yazma sürecidir. Özellikle uyum haftasında yapılacak olan parmak kasları geliştirme ve çizgi çalışmalarına önem verilmelidir. Sayfalarca harfi yazdırmak öğrenciyi yıpratacak ve yazmaya karşı olumsuz bir algı oluşturacaktır. Yeterli miktarda ve zamana yayarak yazma sürecini ilerletelim. Her harf öğretiminde ders defterine o harfin görselini yapıştırma etkinliği yapabiliriz. Ayrıca ilk grup harflerle ilgili oluşturulan kelimelerle ilgili de ders defterine görsel yapıştırma kullanabiliriz. Geçmişte okuttuğum 1.sınıf defterlerinden paylaşımlar yapmıştım. Öğrencileri yazma sürecinde dikkatli bir şekilde takip edip yanlış öğrenmelerin önüne geçersek sayfalarca harf yazdırmaya gerek olmayacaktır. Görsel sanatlar veya serbest etkinlikler dersinde öğrencilerin bireysel çalışmalarını fırsata çevirip harf öğretiminde geri kalan öğrencilerle onları sıkmadan kısa süreli bireysel çalışmalar yapılabilir.

El ve Parmak Kaslarını Güçlendirme

   

   Çocuklarda kas gelişimi genelden özele doğrudur. Önce kaba motor becerisi daha sonra ince motor becerisi gelişir. Koşmak, bisiklet sürmek, top oynamak kaba motor becerisini kapsar. Kalem tutmak, çatal ve kaşık kullanmak, makas tutmak, düğme ilikleme, yazı yazabilme ince motor becerisi ile ilgilidir.

   1.sınıfa başlayan çocuklar okuma yazma öğretiminde bolca yazı yazma çalışması yapacaktır. Kalem kullanma, kalemin ucunu açma, yanlışı silgi ile düzeltme, makas ile kağıt kesme çalışmaları 1.sınıfta öğrencilerimizi zorlayabilir. Anaokulu eğitimi alan öğrencilerimizde bu becerilerde çok zorlanmazken bu becerileri ilk defa 1.sınıfta yapacak öğrencilerimiz ciddi anlamda zorlanacaklardır. Bu becerileri yapamayan arkadaşlarından geri kalan öğrencilerimizde özgüven problemi yaşanabilir, okula gelmek istemeyebilir. Bu becerilerin kısa sürede kazandırılması için öğrencilerimizin ince motor kaslarının gelişmesi gerekir. Hem velilerimiz hem de öğretmenlerimiz özellikle uyum haftasında paylaştığım antrenmanları uygulayarak öğrencilerimizin el ve parmak kaslarının güçlenmesini sağlayabilir. (Bazı çalışmalar alıntıdır)

1) Parmak Aç - Kapat

*Kolları öze uzat. Önce sağ elini, sonra sol elini yavaştan hızlıya doğru aç - kapat.

*Ellerini yumruk yap, başparmağı kendi ekseni etrafında döndür.

*El parmaklarını birleştir. Başparmağını serbest bırak ve kendi ekseni etrafında döndür.

*Başparmağını serbest bırak, diğer parmaklarını birleştir. Sırasıyla bitişik parmakların her birini avuç içine doğru aç - kapat.

*Bütün parmaklarını aç, tüm parmaklar açıkken parmakları birer birer başparmağının ucuna değdir.

* Ellerin yumruk halinde iken parmaklarını teker teker aç - kapat.

2) Elma Toplama

Toplayalım, toplayalım elmaları toplayalım (Kollar yukarı kaldırılır, avuçlar açılır kapanır.)

Sayalım, sayalım elmaları sayalım (İki elin parmakları açılır.)

1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 (Sayarken başparmaktan başlayarak her parmak avuç içine kapatılır.)

Dolduralım, dolduralım sepete elmaları dolduralım (Yere eğilerek avuç açılır, parmaklar gerdirilir, üçer kez avuçlar açılır kapatılır.)

Birer elma alalım, parmağımızla tutalım (Başparmak ve işaret parmağı ile elma tutma hareketi yapılır.)

Ağzımıza götürüp kıtır kıtır yiyelim (Eller ağza götürülür ve elma yeme hareketi yapılır.)

3) Mikrop

Mikrop çıkmış yürümüş, yürümüş…(Sağ elin baş parmağı sol kol üzerinde yürütülür.)
Bir evin açık kapısından içeri girmiş. (Avuç ortasına gelinir.)
Bir de bakmış merdivenler var,
Başlamış çıkmaya. (Parmaklardan çıkılır.)
Üst kata çıkınca, kapıyı vurmuş. (Elin üst kısmına diğer elle vurulur.)
Tak… tak… kim o ? (Çocuk sesi verilir, sağ baş parmak sallanır.)
Ben. Bay mikrop. (Sağ elin baş parmağı mikroptur.)
Ne istiyorsun? (Çocuk sesi verilerek diğer baş parmak sallanır.)
Seni hasta etmeye geldim. (Mikrobun sesi verilir.)
Yaa… Beni hasta edemezsin. (Hayır anlamında baş iki yana sallanır, işaret parmağı saklanır.)
Bol bol uyudum, (Uyuma hareketi yapılır.)
İyi gıdalarla beslendim, (Eller ağza götürülerek yeme hareketi yapılır.)
Temiz bir çocuğum, (Vücut gösterilir.)
Aşı da oldum, (İşaret parmağı ile, iğne yapma hareketi yapılır.)
Beni hasta edemezsin. (Baş iki yana sallanır.)
Ben gidiyorum. (Mikrop merdivenlerden ıh, ıh diye parmaklardan indirilir.)
Annesi sabunlu su ile temizlik yapıyormuş,
Mikrobun ayağı kaymış, yuvarlamış, (Yuvarlanma hareketi yapılır.)
Kendisini kapının dışında bulmuş. (Eller sallanarak dışarıyı gösterme işareti yapılır.)

4) Çiçek Açtı

Ben bir ağacım (Kollar yukarı kaldırılır yana açılır.)
Dallarım var benim (Kollar öne uzatılır.)
Dallarım 1 çiçek açtı (1parmak gösterilir.)
Dallarım 2 çiçek açtı (2 parmak gösterilir.)
Dallarım 3 çiçek açtı (3  parmak gösterilir.)
Dallarım 4 çiçek açtı (4 parmak gösterilir.)
Dallarım 5 çiçek açtı ( 5 parmak gösterilir.)..............

Yağmur yağdı şıp şıp (Parmaklar aşağı doğru açılıp kapatılır.)
Rüzgar esti vuuuuu vuuu (Kollar yana doğru sallanır.)
Çiçeklerim döküldü (Kollar yere doğru indirilir.)

5) Yeşil Şişe

Beş (veya on) yeşil şişe sallanıyor (Baş parmak açılarak, el sallanır.)
İçlerinden biri, pat düştü yere (Bir parmak kapatılır.)
Dört…
İçlerinden biri, pat düştü yere (İki parmak kapatılır.)
Üç…
İçlerinden biri, pat düştü yere (Üç parmak kapatılır.)
İki…
İçlerinden biri, pat düştü yere (Dört parmak kapatılır.)
Bir…
İçlerinden biri, pat düştü yere (Beş parmağın tamamı kapatılır.)
Hiç yeşil şişe kalmadı...(Baş olumsuz anlamda yanlara sallanır.)

6) Fare İle Kedi

Fare kendine yuva yapmış (İşaret parmağı ile yuva çizilir.)

Bizim kedi onu görmüş (İşaret parmağı ile gözler işaret edilir.)

Yuvanın etrafında dolanmış (İşaret parmağı ile havada çemberler çizilir.)

Yorulunca dinlenmiş, kuyruğunu sallamış (Sağ kol aşağı indirilip el bilekten sallanır.)

Biz sağa bir sola gezinmeye başlamış (İşaret ve orta parmakla sıranın üzerinde yürüme hareketi yapılır.)

Kedi fareyi beklemiş, onu yemek istemiş (Sağ el parmakları açılır, gergin biçimde sıranın üzerine konur.)

Üzerine atılıp bir lokmada yutuvermiş (Parmaklar sıranın üzerinde kaldırılmadan toplanır, parmak uçları birleştirilir. Tekrar açılır, avuç içi sıraya değdirilir, tekrar toplanır. Bu hareket 3 - 5 defa tekrar edilir.)

7) Boyama ve Kes - Yapıştır Etkinlikleri

Kuru veya pastel boya çalışmaları öğrencilerin kalem tutuşunu geliştirecek materyallerdir. Boyama çalışmaları okul öncesinde gerek okulda gerekse veliler tarafından evde fazlaca yaptırıldığı için 1.sınıfta öğrencilere boyama etkinlikleri yaptırılmasını önermiyorum. Öğrenciler büyük bir sayfayı boyarken hem yoruluyorlar hem de etkinlik bitsin düşüncesiyle karalama yapıyorlar. Bunun yerine yaratıcı görsel etkinlik çalışmalarını öneriyorum. Öğrencilerimize boş bir kağıt verip kısa bir hikaye okuyup onun görselini çizdirme ve boyama, bir konu ile ilgili resim yaptırma, kağıda basit bir çizgi çizip bu çizgiyi bir görsel içinde tamamlatma gibi etkinlikler hem yaratıcılığı geliştirecek hem de kalem tutma becerisine katkı sağlayacaktır. Ayrıca el işi kağıtlarını kesme yapıştırma etkinlikleri, mozaik çalışmaları yaptırma ince motor kasların geliştirmede etkili olacaktır.

8) Oyun Hamuru 

Oyun hamuru ile serbest zamanlarda oyunlar oynatmak kas gelişiminde  faydalı sağlayacaktır. Oyun hamuru yerine gerçek hamurla şekiller oluşturma (hatta imkanlar ölçücünde kurabiye yaptırma) velilerimize önerilebilir. Haftanın belli günlerinde okul bahçesinde çamur yapıp şekiller oluşturma öğrencilerin severek yapacağı etkinlikler olacaktır. 

9) Akıl Oyunları (Kutu Oyunları)

Akıl ve zeka oyunları küçük yaştan itibaren öğrencilerimize öğretilmelidir. Özellikle görsel zekaya hitap edecek oyunlar 1.sınıftan itibaren serbest etkinliklerde kullanılabilir. Q-Bitz, Equilibrio, Pomela, Rondo Vario, Shapy, Pattern Play gibi görsel zekaya ve el becerisine hitap edecek oyunlar derslerde kullanılabilir. Akıl ve zeka oyunları için Curious&Genius ürünlerini inceleyip kazanımlarına göre değerlendirme yapabilirsiniz. Öğrencilerimizin yaşına uygun legolar ile çalışma yapması da el ve parmak kaslarını geliştirecektir.

10) İp Etkinlikleri

Öğrencilerin kolaylıkla oynayabileceği, düğüm yapıp çözebileceği kalınlıkta iplikler ve kurdeleler ile çalışmalar yapılabilir. Uygun boyutta ayakkabı bağcıkları ile düğüm yapıp çözdürme etkinliklerini özellikle uyum haftasında yaptırılabilir. Hatta bazı basit düzeyde düğümler öğretilebilir. (Düğüm örnekleri youtube da vardır.) Köpük tabağa delikler açarak bu deliklerden kurdele veya ip geçirerek çalışma yaptırılabilir. Sayma çubuğu ile köpük tabak üzerinde şekil oluşturacak delikler açılır. Bu eliklerden ipliklerin geçirilmesi istenebilir. 

11) Boncuk ve Mandal Dizme

Misket büyüklüğünde (biraz küçükleri de olabilir) boncukları ipe dizdirme çalışması yapılabilir. Boncuk yerine makarna da kullanılabilir. Makarnalar boyatılıp rengarenk yapılırsa çocukların ilgilisini çeker. İpe dizme çalışması sırasında sayma çalışmaları da yaptırılarak matematik dersine hazırlık yapılabilir. Yine makarnalar kullanılarak kağıt üzerine yapıştırma çalışması yapılabilir. Uygun kalınlıkta ipe mandal dizme çalışması yaptırılır. Dizilen mandallar geri söktürülür. Mandalları birbirine tutturma çalışması yapılır. Mandal kullanma çalışması velilerimizde evde çocuklarımıza yaptırabilir.

12) Diğer Çalışmalar

*Başparmak ile parmak güreşi yaptırma

*Elinde su varmış gibi su sıçratma hareketi yaptırma (karşılıklı)

*Okul bahçesinde küçük taşlarla şekiller yaptırma, çubuklarla toprak yer varsa resim çizdirme, betona tebeşir ile resim çizdirme

*Masa tenisi toplarını havaya atıp tutturma, dağılan küçük topları yerden toplama

*Parmaklarla boya yaparak resimler oluşturma

*Origami, kirigami gibi kağıt katlama kesme çalışmaları yaptırma

*Küçük parçaları olan yapbozları birleştirmek

*Tırtıklı veya zikzaklı yol çizgileri çizdirmek

* Kağıt kıvırma (Quilling) çalışması yaptırma. El işi kağıtlarını ince şeritler halinde kesip bir şeritleri ince çubukları sarıp şekiller oluşturma

*Parmaklara lastik bant takarak gerdirme çalışmaları yaptırma

*Farklı yüzeylere renkli bant yapıştırıp çıkarma

*Mıknatıs ve metal nesnelerle oynama

*Çorap veya kumaşlardan el kuklaları yapıp oynatma

*İp veya kurdele ile bir nesneyi sarıp çözdürme

*Balonu düşürmeden havada tutmaya çalışma

*Parmaklar arasına ip geçirerek farklı şekiller oluşturma

*Birim küplerden kule veya farklı yapılar oluşturma

13) Velilerimize Tavsiyeler

*Hamur işi yaparken hamura şekil verdirme, yumurta sürdürme, susam ektirme, fındık-ceviz batırma 

*Kahvaltıda yumurtasını kendisinin soyması, kabuklu meyveleri soyma ve dilimleme

*Temizlik yaparken toz bezini sıkma ve silme işini yaptırma, çamaşır katlama işleri 

*Yemek yaparken mercimek, nohut, fasulye saydırma 

*Bir gazete parçasını özellikle hangi elini kullanıyorsa o eliyle top şekline getirip çöp kovasına atma 

*Musluk açma kapatma, meyve yıkama

*Tabağın içine mercimek, fasulye nohut karıştırıp bunları ayırmasını isteme. Bulgur, pirinç gibi küçük yiyeceklerle ileri çalışma olarak düşünülebilir. Ayrıca ayırma işleminde sayma çalışmalarının da yaptırılması

*Küçük taşlarla bahçede resim yaptırma

*Su şişesi veya kavanoz kapağı açıp kapatmak (yarış şeklinde birden fazla şişeyle yaptırılabilir)

*Süngeri su kabına daldırıp suyu başka kaba sıktırma

*Yumuşak yiyecekleri çatalla kestirme 

*Evimizde varsa tuşlu müzik aletleri çaldırma

*Tıraş köpüğünü bir yüzeye sıkıp parmaklarla şekiller vermek

*Küçük pamuk toplarını bir kutudan cımbız kullanarak başka bir kutuya taşımak

*Tahta parçasına çivi çaktırma

*Bir kanca yardımıyla küçük oyuncakları balık tutma gibi yakalama

*Yere dökülmüş fasulye, mercimek ve boncukları cımbızla toplama

*Farklı boyutlardaki kilitleri anahtar kullanarak açtırma

*Kumaş kesme ve diktirme çalışmaları

*Zımba ile kağıt üzerinde belirli desenler oluşturma