Orman ve Orman Yangınları (Yaratıcı Drama Etkinlikleri)

 

ORMAN VE ORMAN YANGINLARI 

Kazanımlar:

* Doğal güzellikleri korumak için neler yapılacağını bilir.

* Orman yangınları hakkında fikir sahibi olur.

* Orman yangınlarını önlemek için neler yapılması gerektiğini kavrar.

* Çözüm üretme ve işbirliği becerisini geliştirir.

* Sorumluluk bilinci güçlenir.

ISINMA VE OYUN SÜRECİ ETKİNLİKLERİ

Orman Canlanıyor

•       Öğrenciler sınıfın ortasında gelir.

•       Öğretmenin komutuyla öğrenciler ormandaki bir canlıya dönüşür. ( ağaç, çiçek, kuş, tavşan vb.)

•       Öğrenciler seçtikleri canlıyı orman ortamında düşünerek canlandırır. (beden hareketi ve sesleriyle)

•       Öğrenciler ormanın bir bütün olarak uyum içinde olduğunu anlamaya çalışır. 

Ateş – Su Oyunu

•       Öğrenciler sınıfın ortasında gelir ve iki gruba ayrılır.

•       Gruplardan biri “ateş” diğeri “su” olur.

•       Ateşler ormana yaklaşmaya, sular ise onları engellemeye çalışır.

•       Öğrencilere fiziksel temaslarda dikkatli olmaları oyun öncesinde belirtilir.

•       Oyun sonunda öğretmen “Dikkatli olursak su gibi yangını engelleyebiliriz.” “Hızlıca söndürme işlemi yapamazsak alevler daha da büyü ve ormanlarımız yok olur?” şeklinde mesajlar verir.

Alevler

•       Öğrenciler sınıfın ortasına gelir. Öğretmen sınıfın orman olduğunu belirtir.

•       Öğretmen “Bir gün ormanda küçük bir yangın çıkıyor.” der.

•       Öğrencilerin bir kısmı alevleri, bir kısmı rüzgarı ve bir kısmı da ormandaki canlıları canlandırır.

•       Rüzgarın etkisiyle alevler büyüdükçe ormandaki canlılar kaçmaya çalışır.

•       Öğretmen “Yangını durdurmak için neler yapılmalıdır?” sorusuyla tartışma ortamı sağlar.

•       Öğrencilerin çözüm önerileri tahtada sıralanır.

Orman Benim Evim

•       Öğrenciler sınıfın ortasında çember oluşturur.

•       Öğrencilerden bir orman canlısı seçmesi istenir. (ağaç, sincap, tavşan, kuş vb.)

•       “Ben bir ……….., evim orman. Yangın çıkarsa……….” cümlesi sırayla öğrenciler tarafından tamamlanır.

•       Bütün öğrenciler söz hakkı aldığında öğretmenin yönlendirmesiyle “Ormanı Koruma” ile ilgili bir slogan bulunur, bütün öğrenciler bu sloganı yüksek sesle söyler.

Orman Yürüyüşü

•       Etkinlik öncesi sınıf duvarlarına orman görselleri asılır.

•       Öğrenciler müzik eşliğinde (doğa ile ilgili müzik) sınıfta dolaşırlar.

•       Öğrencilerden görselleri incelemeleri ve o ortamı hissetmeleri istenir.

•       Yürürken yerdeki ateşleri ayak ile söndürme, bir parça giysi ile söndürme, battaniye ile söndürme, kum ve kürekle söndürme gibi canlandırmalar yapmaları istenir.

Ormanın Kalbi

•       Öğrenciler sınıfın ortasında çember olurlar.

•       Öğretmen öğrencilere, “Ormanın kalbi atıyor, siz de onların damarlarısınız.” der.

•       Öğrenciler bedenlerini ve nefeslerini uyumlu hareket ettirerek ormanın kalbinin atışını canlandırırlar.

•       Daha sonra ormana bir kıvılcım düşer. (Bir öğrenci alev olur.) Kalbin atışı hızlanır.

•       Daha sonra seçilen “koruyucu öğrenciler” gelip yangını söndürür ve kalp yeniden düzenli atmaya başlar.

•       Etkinlik müzikle desteklenebilir.

Kıvılcım

•       Öğrencilerden biri küçük bir kıvılcım olur. Başta ufacık, neşeyle zıplar.

•       Yanındaki  bazı öğrenciler kuru yapraklar ve ağaç dalları olur.

•       Kıvılcım yavaş yavaş büyür, yapraklar ve dallar yanmaya başlar.

•       Hayvanlar (diğer öğrenciler) panik içinde koşar.

•       Etkinlik sonunda öğretmen “Bir küçücük kıvılcım nelere yol açtı, peki biz bunu nasıl engelleriz?” diyerek tartışma ortamı başlatır.

Yağmurun Umudu

•        Öğrenciler sınıfın ortasına gelir ve ormanı canlandırmaları istenir. (Kuş sesleri, ağaçların sallanışı, çiçeklerin açışı vb.)

•        Daha sonra yangın çıkar ve her şey hareketsiz kalır, korku hakimdir.

•       Bir süre sessizlikten sonra öğrencilerden bazıları yağmur damlası olur, yağmurun yağışını canlandırırlar.

•       Toprak yeniden canlanır, küçük fidanlar (öğrenciler) büyümeye başlar.

•       Öğretmenin yönlendirmesiyle  “Orman yeniden doğar ama biz korursak” sözüyle etkinlik sonlanır.

DRAMA VE DOĞAÇLAMA SÜRECİ ETKİNLİKLERİ

Kurtarma Ekibi

•       Öğrenciler belirlenen sayıda gruplara ayrılır. (Orman görevlileri, itfaiyeciler, köylüler vb.)

•       Öğretmenin hazırladığı kısa bir hikaye, öğrenci gruplarına verilir. Öğrenciler kendi aralarında hikayeyi genişletir ve canlandırma yapmak üzere çalışırlar. Gruplar sırayla hikayelerini canlandırır. (Ormanda yangın çıktı, herkes görev başına …………)

•       Yangın söndürüldüğünde hep birlikte ormanın yeniden yeşermesi için yapılması gereken etkinlikler canlandırılır.

Orman Mahkemesi

•       Sınıf mevcuduna göre öğrencilere bireysel ya da grup etkinliği olacak şekilde roller verilir.: hakim, kuş, tavşan, ağaç, rüzgar, insan (piknikçi) vb.

•       Ormanda yangın çıkmıştır, herkes suçlunun kim olduğunu tartışır.

•       İnsan (piknikçi) başta suçu kabul etmez, ama diğer canlıların ifadeleriyle gerçek ortaya çıkar.

•       Sonunda hakim: “Orman hepimizin evi, onu korumak zorundayız” diyerek kararı verir.

Ben Bir Ağacım

•       Öğrencilere bir not kağıdı verilir.

•       Her öğrenci sırayla bir ağaç, çiçek ya da hayvan olur.

•       Öğrenciler “Ben bir ağacım…….. gölgesinde çocuklar oynardı…….. ama bir gün yangın çıktı…” diye başlar.

•       Her öğrenci kısa bir hikaye yazar, sırayla okurlar, sonra sınıfın ortasına gelip üzgün bir şekilde otururlar.

•       En sonunda tüm öğrenciler birlikte ayağa kalkar ve: “Biz ormanız, bizi koruyun!” sloganını söyler.

Geriye Dönüş

•       Öğrenciler iki gruba ayrılırlar.

•       Öğretmen gruplara orman yangını ve sonrasını anlatan resimler verir. Gruplardan bu resimlerden önce neler yaşandığını ve bu ormanların nasıl bu hale geldiğini canlandırmaları istenir.

•       Çalışmalar için gruplara yeterli zaman verilir. Gruplardaki öğrenci sayıları fazla olacağı için öğretmen rol dağılımı için öğrencilere yardımda bulunabilir.

•        Sunumlardan sonra öğrencilerden orman yangınlarının çıkış nedenleri ve alınabilecek önlemler hakkında fikirleri istenir.

İstasyon

•       Öğrencilerden resim, şiir, mektup ve akrostiş grupları oluşturulur.

•        Resim istasyonun orman yangınını, şiir istasyonunun orman yangınları ve hayvanlar, mektup istasyonu ağaçların ağzından insanlara ormanları korumak için yapmaları gerekenleri, akrostiş istasyonu ise orman yangını başlığı hakkında çalışma yapar.

•        Yeterli zaman aralıklarında istasyondaki öğrenciler yer değiştirerek yarım işi tamamlama çalışması yapılır.

Ormanın Gizli Kahramanları

•       Öğrencilerden bazıları solucan, karınca, böcek gibi küçük canlılar; bazıları ağaçlar ve bir grup da insanlar (yürüyüş veya piknik yapan) olur.

•       Öğrenciler rollerine uygun olarak canlandırma yaparlar.

•       İnsanların dikkatsiz davranışlarını gören küçük canlılar panik yapar fakat önlemeye güçleri yetmez, yangın çıkar.

•       Bir grup öğrenci itfaiyeci olur ve yangını söndürür.

•       İnsanlar bilinçsiz davranışlarını fark eder ve fidan dikerek ormanı tekrardan yeşillendirirler.

DEĞERLENDİRME VE PAYLAŞIM SÜRECİ ETKİNLİKLERİ

Yangın Öncesi – Yangın Sonrası

•       Öğrencilerden bir kâğıdı ortadan ikiye ayırmaları istenir.

•       Sol tarafa “orman yangınından önceki orman”ı, sağ tarafa “yangından sonraki orman”ı çizmeleri istenir.

•       Resimler sınıfta sergilenir, isteyen öğrenci resmi üzerinden duygularını paylaşır.

İstek Kutusu

Öğrencilere küçük not kağıtları dağıtılır. Öğrencilerden ormanda yaşayan bir hayvan olduklarını ve orman yangınlarından korunma, orman yangınlarını önleme ve alınabilecek tedbirler hakkında insanlardan bir istekte bulunup yazmaları ve istek kutusuna atmaları istenir. İstekler daha sonra okunur ve sınıf panosunda sergilenir.

Benim Sesim Orman Olsaydı

•       Öğrenciler sınıfın ortasında çember oluşturur. Sırayla “Ben orman olsaydım, yangın çıktığında şunu söylerdim………” ifadesi tamamlanır.

•       Paylaşımlar sonunda sınıfça bir ortak slogan oluşturulur. (Bizi yakma, biz yaşatırız! vb.)

Donmuş Fotoğraf

•       Öğrenciler küçük gruplara ayrılır. Gruplardan orman yangınına dair bir sahneyi donmuş bir fotoğraf gibi bedenleriyle oluşturmaları istenir.

•       Gruplar canlandırmaları yapar diğer öğrenciler yorum yapar: “Sence burada ne oluyor?” “Sorun nasıl çözülür?”……….. sorularla paylaşım yapılır.

Ormanla Konuşmak

•       Öğrenciler sırayla tahtaya çıkar ve bir sandalyeye otururlar. Sandalyeye oturan öğrenci “orman” rolüne girer, diğer öğrenciler ona sorular sorar: “Yangın çıkınca ne hissediyorsun?”,“Sana en çok kim yardım eder?”,“Bizi korumak için ne yapmalıyız?”…..

Geleceğe Mektup

•       Öğrencilerden gelecekteki öğrencilere kısa bir mektup yazmaları istenir: “Sevgili arkadaşlar, biz ormanı şöyle koruduk… Siz de şunlara dikkat edin…”

•       Mektuplar yüksek sesle okunur, sınıf panosunda sergilenir.